ensemble | musici | HIPhips | keuzes | concerten | dank aan | contact | WINKEL

NL | EN
8




terug

De Keus van Paul Kobald
bouwer, vervoerder en stemmer van de toetsinstrumenten en hulp bij allerehande andere zaken


De pasfoto van deze maand is genomen in 1972 toen ik bijna 10 jaar was. U ziet het nietje nog op mijn jas zitten waarmee ik op een Griekse verblijfsvergunning ben bevestigd. In dat jaar woonde ik met mijn ouders en broers en zussen 10 maanden op een eiland in Griekenland en het is een van de meest bijzondere jaren die ik mij kan herinneren. Dat verblijf was een intermezzo in onze emigratie van Canada naar Nederland. Wij gingen in Griekenland naar de basisschool waar elke ochtend alle kinderen in uniform in het gelid stonden en het volkslied zongen terwijl de vlag op het schoolplein werd gehesen. Overigens gingen wij maar 6 maanden naar school, de rest was vakantie!

In Nederland volgde ik na de middelbare school een praktijkopleiding in het stemmen en restaureren van piano's. Bijna 25 jaar ben ik nu werkzaam in het pianovak en ik heb mij verdiept in restauratie van historische tafelpiano's van 1780 tot en met onderhoud van moderne concertvleugels. Met mijn jongste broer Theo Kobald heb ik verscheidene kopie‘n van fortepiano's gebouwd.

29 Het instrument waar ik het liefst op speel is het klavecimbel en eigenlijk is het raar dat ik er nog niet een gebouwd heb. Dat wordt dus het volgend projekt...
De afgelopen 5 jaar was ik bezig met het bouwen van het orgel dat u vandaag hoort. Mijn bedoeling was een transportabel positief te bouwen dat in grote mate geschikt is om continuopartijen te spelen in een barokensemble. 30 Feitelijk betrof het geen opdracht van De Swaen, maar een aanbod van mijzelf om het instrument te bouwen en voor concerten beschikbaar te stellen. Dat doel is dit jaar bereikt met dien verstande dat ik en ook anderen niet geheel tevreden zijn met het resultaat. Op dit moment verdiep ik mij verder in de complexe materie en laat mij adviseren door ter zake kundige mensen, om daarna aanpassingen te kunnen verrichten. Het concert vandaag zal erin bijdragen een stapje verder te komen. Het eerste stuk van het programma heb ik speciaal gekozen, omdat het orgel er een belangrijke rol in speelt. Ik ben erg nieuwsgierig hoe mijn orgel klinkt in deze solopartij.

Ik ben blij dat de compositie van Silvan Loher opnieuw is geprogrammeerd. Ik was zeer geboeid door het stuk, dat in Januari van dit jaar voor het eerst gespeeld werd. En de sfeer in de gedichten van Georg Trakl fascineert me. Uit de teksten spreekt een diepgevoelde melancholie. Geboren in Salzburg, studeerde Trakl later voor apotheker in Wenen. Aan het begin van de Eerste Wereldoorlog verzorgde hij gewonde soldaten in het zuiden van Polen. Zijn reeds aanwezige depressieve aard nam toe, totdat hij op 3 november 1914 in Krakow zelfmoord pleegde.

De eerste decennia van de 20e eeuw markeren ook de teloorgang van de ambachten. Ik zie dat terug in de instrumenten die ik onder handen heb gehad.Ê Een piano gebouwd in 1910 toont nog steeds de persoonlijke invloed van de bouwer, het ambachtelijk kunnen en de kwaliteit van de gebruikte materialen. In de loop van de 20e eeuw worden meer en meer inferieure onderdelen gebruikt, verdwijnt het ambacht en ontstaat een anonieme serieproductie. Overigens heb ik de indruk dat het dieptepunt in dat opzicht voorbij is, maar de ervaring leert dat goede dingen die verdwijnen niet snel weer terugkeren.