Artistieke keuzes
Wij zijn wel beschreven als "muzikale fundamentalisten". Terwijl de meeste andere HIP (Historically Informed Performance) -ensembles instrumenten gebruiken die zijn aangepast om ze makkelijker bespeelbaar te maken -maar wél aan karakter verliezen- vinden wij het de moeite waard de uitdagingen en risico’s die bij de échte historische instrumenten horen niet te vermijden, in een streven te onderzoeken hoe de muziek waar we zo van houden wérkelijk geklonken heeft.

Een korte geschiedenis:
De pioniers op het gebied van de historische uitvoeringingspraktijk hebben in de jaren 50 en 60 heel nauwkeurig onderzoek gedaan naar instrumenten, stemmingen, toonhoogtes, speeltechnieken en interpretatie.
Ingehaald door het eigen succes groeide de populariteit van de authentieke uitvoeringspraktijk sneller dan de tijd die de musici nodig hadden om de instrumenten en speelstijlen helemaal eigen te maken.
Door de hoge eisen van de platenmaatschappijen die "smetteloze" opnames wilden maken, en uit angst dat het publiek "té" authentiek niet zou accepteren, werd een aantal "verbeteringen" uitgevonden waarmee de historische instrumenten makkelijker door modern opgeleide musici bespeeld konden worden en de klank meer overeenkwam met de klanken die het publiek gewend was te horen.
Deze "verbeterde" instrumenten vormen nu het standaard barokinstrumentatrium, zoals de toepassing van laat-achttiende-eeuwse speelstijlen en stemmingen op vroeg-achttiende-eeuwse muziek ook standaard zijn geworden.

De Swaen gaat een stap verder. Een stap verder terug naar wat de pioniers van plan waren.
De Swaen is één van de zeer weinige ensembles die gebruik maken van een combinatie van strijkinstrumenten met louter kale darmsnaren met gelijke spanning (equal tension), hobo’s met "enkele stiften" en op historische wijze gesneden rieten en échte natuurtrompetten (zonder in de twintigste eeuw ontwikkelde vingergaatjes) en natuurhoorns.

De Swaen werkt met stemsystemen die in het begin van de achttiende eeuw in gebruik waren en die van nature bij veel van de historische instrumenten horen.

De instrumenten en de stemming klinken waarschijnlijk anders dan de klank die u kent. Het kan even duren voor u eraan gewend bent, maar het wachten is de moeite waard!
Stelt u zich voor hoe het bijna 300 jaar geleden was, in een veel stillere tijd, toen muziek nog geen consumptiemiddel was dat constant en overal uit machines komt, maar alleen gehoord kon worden als ze werd uitgevoerd door levende mensen.

Maatschappelijke keuzes
Bovendien vinden we het belangrijk dat iedereen -ongeacht maatschappelijke of financiële status- naar onze concerten kan komen luisteren. De muziek die we uitvoeren is immers geschreven voor een gemeenschap die bestond uit mensen van alle rangen en standen, en niet voor de elite alleen.
We hechten aan continuïteit, regelmaat en een eigen publiek, waarmee we de kloof tussen uitvoerenden en luisteraars overbruggen en het -door de romantiek beïnvloede- sterrendom van de kunstenaar, willen relativeren.
Voor de minder draagkrachtigen in onze maatschappij wordt het steeds moeilijker voorstellingen en concerten te bezoeken. We voelen daarom, naast een artistieke noodzaak, vooral ook een sociale plicht om dóór te gaan met de series.